Foto Şeyda, 2 Haziran 1979 Cumartesi, Yozgat
Dün törende yine hatırlattılar. Orta okul diploması için orta üçüncü sınıflarla lise son sınıflardan fotoğraf istediler. Erol beyin sesi boru mübarek, sesini duymayan kalmıyor. Törenden sonra soluğu Foto Şeyda’da aldım. Foto Şeyda, Yozgat’ın hayalet gibi sırlı fotoğrafçısı. Değişik bir adam. Adı nedir bilmiyorum. Bilen olduğunu da sanmıyorum. Koltuğunun altına sıkıştırdığı defterle Lise Caddesindeki turlarını Yozgatlı olup da bilmeyen yoktur. Okul çıkışlarında özellikle akşamüzerleri şahit olduğumuz bu gezmeleri bile sır gibi. Neyse, dedim ya değişik bir tip. Okulun son günleri diye kimse ses çıkarmıyordu birazcık da olsa uzamış saçlarımıza. Normalde çoktan tren yolu açmaları gerekirdi. Ama yapmadılar. Ne Burhan hoca ne de Erol bey hiç uyarı yapmıyor. Fotoğraf çektirmek için saçlarımı düz tararken, hiç beklemediğim bir anda Foto Şeyda dedi ki “Saçlarını arkaya doğru tara ve ortadan ikiye ayırmaya çalış!” Şaşırdım. Oysa bugüne kadar ben, saçlarımı hep düz taradım. Dediğini yaptım. Fotoğrafı çekti. “Üç gün sonra gel, al!” dedi. Çok merak etmeye başladım bu fotoğrafı. Ne de olsa ilk kez uzun saçlı ve ortadan ayrık bir fotoğrafım olacak.
Dinleme Listesi, 5 Kasım 2011 Cumartesi, Turgutlu
23.09: Sevgili günlük. Bazen komşuların “nasılsın” sorusuna cevap, kapıya kulak kesildiğinde anlaşılıyordur sanırım. Çünkü evden her gün başka bir ses çıkıyor. Bir gün Neşet Ertaş, bir gün Senem Diyici, bir gün Hacı Taşan, bir gün Ahmet Kaya, bir gün Cem Karaca, bir gün Ezginin Günlüğü, bir gün Ahmet Aslan, bir gün Nazaket Teymurova, bir gün Ruhi Su, bir gün Erkan Oğur, bir gün MFÖ, bir gün Cengiz Özkan, bir gün Müslüm Gürses, bir gün Farid Farjad, bir gün Gülay, bir gün Stephan Micus, bir gün Hozan Beşir, bir Gün Eleni Karaindrou, bir gün Fikret Kızılok, bir gün Ali Ekber Çiçek, bir gün yasemin Göksu, bir gün Hafız Burhan, bir gün Erdal Erzincan, bir gün Brenna Maccrimmon, bir gün Beatles, bir gün Zeki Müren, bir gün Şövket Elekberova, bir gün Tenekeci Mahmut, bir gün Jamshid Adibi, bir gün Lhasa de Sela, bir gün Melihat Gülses, bir gün Bayram Bilge Tokel, bir gün Marissa Nadler, bir gün Emin İgüs, bir gün Eda Karaytuğ… Özetle komşular nasıl olduğumun cevabını çok net biliyorlar: “Kafası karışık, gönlü dolaşık bir dinleme listesi!.”
23.56: “Kurban”ın sevinci, iyiliği ve esenliği; cümleyi, yanı başımızdaki açları, yoksulları kuşatması duasıyla bayramımız mübarek olsun.
Türkçede At Donları, 25 Haziran 2012
Bazen atların neye göre adlandırıldığını merak ederdim. Buna dair bir çalışmaya rastladım. Şaşırmadım dersem yalan olur. Atlara dair yok, yok! İyi bir çalışma olmuş. Türkçemizde, atla ilgili zengin dil malzemesi ve ne çeşitlilik varmış. Gerçi bu merakın cevabı için Derleme Sözlüğü’ne de göz atmadım değil. Orda daha çok yörelere bölgelere göre nasıl ad aldıkları üzerinde durulmuş. Gülden Sağol’un (1995), “Tarihî Şivelerde At Donları” adlı araştırmasına göre “Türk kültüründe atlara üzerlerinde taşıdıkları renklere, benek vb. işaretlere yani nişanelerine; vücut biçimlerine; yürüyüş ve koşma özelliklerine; huylarına, yaptıkları işlere ve yaşlarına göre çeşitli adlar” verildiği belirtilmiş.
Gülden Sağol’un, tarihî Türk Şiveleri üzerinde yaptığı bu kapsamlı çalışmasında ak, akça>agca, al, ala, alaça, az, ak az, beyaz/ala beyaz, boz, ak boz, temir boz, çal, çapar, çil, çilgü, egir/eygir, kara, kır, demir kır, kızgıl, kızıl, sızılsagı, kongur, kök, kökiş, kuba, kula, kızıl kula, kuru kula, kül levünlü/kara kül levünlü, or, sarıg, sıçan tüli, sis, taz, tıg, torug, hurmayı torı, yagız, az yagız, kara yagız, yaşıl, yegren olmak üzere tam 44 at donu tespit etmiş.
Allah’ım ne çok at donu varmış. Anladım ki Türkçenin renk zenginliğinin göstergelerinden biri de atları ve donlarını yani tüylerinin rengini adlandırmak için ne çok kelime kullanılmış.
